ශාස්ත්‍රපති දොඩම්පහල ශ්‍රී රාහුල හිමි
අප හතර පෝයටම පන්සල් ගිය අය. අප හතර පෝයටම සිල් ගත්ත අය. මේ හතර පෝය අපට ලැබෙන්නේ චන්ද්‍ර මාස ක්‍රමයට. බටහිර දින දර්ශනයෙත් හතර පෝය දක්වා තිබෙනවා. නමුත් චන්ද්‍ර මාස ක්‍රමයට හතර පෝය හිමි වන්නේ - චන්ද්‍රයාගේ කලාවත් අනුවයි. පෑළවිය, දියවක, තියවක, අටවක, විශේනිය ආදී වශයෙන් පසළොස්වක දක්වා අව 15 ක් දක්නට තිබෙනවා. පසළොස්වක පොහොයෙන් පසුව ඊට පසු දින සිට අප හඳුන්වන්නේ අව පෑළවිය, අව නවවක, අව එකොළොස්වක ආදී වශයෙන් බැසගෙන ගොස් අව පසළොස්වක (අමාවක) වශයෙන් දින ගණනය කරනවා. සඳ නොමැති අමාවක් පොහෝ දිනයන් අප ආගමික දිනයක් ලෙස සලකනවා. පුර අටවක පොහොයත්, පුර පසළොස්වක දිනයත්, අව අටවක දිනයත් සතර පෝය ලෙස අප හඳුන්වනවා
අප බොහෝ වෙලාවට කතා කරන්නෙ ඉදිරිය සාර්ථක කර ගන්න, දියුණු වෙන්න අවශ්‍ය කරන මතවාදයක් ගැනයි. නමුත් සාකච්ඡා කරන විට අප අලුත් දේ ඔස්සේ යා යුතුද ? එසේත් නැත්නම් අතීතයේ කළ කී දේ ඔස්සේ ගමන් කළයුතුද? යන ප්‍රශ්නය අපට මතුවනවා. අප හිතනවා ලංකාවේ දියුණුවට නම් බෞද්ධයන්ගේ අභිවෘද්ධිය පිණිස අප මොනවද කළ යුත්තේ කියා.
එහිදී අප ඇත්තට මුහුණ දෙනවා නම් කළ යුත්තේ ඉදිරියට නොව ආපස්සට හැරී කළ කී දේ ගැන තේරුම් ගැනීමයි.
අතීතයේ අප කළ කී දේ නැවත අපට කරන්න පුළුවන් නම් එය මහත් ජයග්‍රහණයක්. විවිධ තාඩන පීඩන තුළින්, දඬුවම් කිරීම් තුළින්, ඝාතන තුළින් අතීතයේ අපේ තිබුණු සියලු සංස්කෘතීන් නැතිවුණා. අද අප නිදහස ලබලා අවුරුදු 60 ගණනක් වුනත් අපෙන් ගිලිහී ගිය ඒ සංස්කෘතිය අපට තවම ලබා ගන්න බැරිවෙලා.
යටත් විජිත සමයේ සිට අපෙන් ගිලිහී ගිය සංස්කෘතිය යළි අපට තවමත් ගොඩනගා ගැනීමට හැකිවී නැහැ. මේ අතරින් හතර පෝය මුල් තැනක් ගන්නවා.
අප හතර පෝයටම පන්සල් ගිය අය. අප හතර පෝයටම සිල් ගත්ත අය. මේ හතර පෝය අපට ලැබෙන්නේ චන්ද්‍ර මාස ක්‍රමයට. බටහිර දින දර්ශනයෙත් හතර පෝය දක්වා තිබෙනවා. නමුත් චන්ද්‍ර මාස ක්‍රමයට හතර පෝය හිමි වන්නේ - චන්ද්‍රයාගේ කලාවත් අනුවයි. පෑළවිය, දියවක, තියවක, අටවක, විශේනිය ආදී වශයෙන් පසළොස්වක දක්වා අව 15 ක් දක්නට තිබෙනවා.
පසළොස්වක පොහොයෙන් පසුව ඊට පසු දින සිට අප හඳුන්වන්නේ අව පෑළවිය, අව නවවක, අව එකොළොස්වක ආදී වශයෙන් බැසගෙන ගොස් අව පසළොස්වක (අමාවක) වශයෙන් දින ගණනය කරනවා. සඳ නොමැති අමාවක් පොහෝ දිනයන් අප ආගමික දිනයක් ලෙස සලකනවා. පුර අටවක පොහොයත්, පුර පසළොස්වක දිනයත්, අව අටවක දිනයත් සතර පෝය ලෙස අප හඳුන්වනවා. මේ පොහොය සතර අතීතයේ සියලු ලාංකිකයන්ට නිවාඩු දිනයන් බවට පත්වූවා. අපට නිවාඩු දිනයන් ලෙස සෙනසුරාදා, ඉරිදා දිනයන් නොව සතර පෝය ලබා දී තිබුණා. සෙනසුරාදා, ඉරිදා දින අපට මිෂනාරීන්ගෙන් ලැබුණු නිවාඩු දිනයන්. අප චන්ද්‍ර මාස ක්‍රමයටයි නිවාඩු දින තීරණය කළේ. මේ දිනවල ආගමික වශයෙන් කාලය ගත කළා. එම දිනවල විහාරස්ථානයට ගොස් කාලය ගත කළා. අද මේ තත්ත්වය දකින්න පුළුවන්ද ? යම්කිසි බලපෑමකින් හෝ අප විහාරස්ථානයට යන්නේ පසළොස්වක පොහෝ දිනට පමණයි. ඒ තත්වයන් බෞද්ධයන් ලෙස අපට සෑහීමකට පත්වන්න පුළුවන් තත්ත්වයක් නෙමෙයි. අතීතයේ සතර පෝයටම වැඩසටහන් සංවිධානය කළා. හතර පෝයට සිල් ගත්තා. ඒ සිල් ගැනීමේදී අපේ විශාල පිළිගැනීම් තිබුණා. විශේෂයෙන්ම ලෞකික කාර්යයන්හි මේ දිනවල නොයෙදිය යුතු බවට අප අතර මතයක් තිබුණා.
එමෙන්ම පොහොයත් සමග නැකත් ශාස්ත්‍රය අත්වැල් බැඳ ගත්තා. ඒ දිනවල කාමය උද්දීපනය වන, මෝහය උද්දීපනය වන, ලෝභය උද්දීපනය වන වැඩපළවල නියැළුණේ නැහැ.
පෝය දවස තුවාලයක් වුවහොත් රුධිර ගලනය වැඩි බව, සර්පයෙක් දෂ්ට කළොත් විෂ ශරීර ගතවීම වැඩි බව ආදී වශයෙන් විශ්වාස තිබුණා. ගොවිතැන් කටයුතු කර්මාන්ත කටයුතුවලින් ඈත්වෙලා මේ දවස් හතර පන්සල ඇසුරු කරගෙන ජීවත්වුණා.
ඒ විදිහට මාසයකට දවස් 4 ක් අවම වශයෙන් පන්සල ඇසුරු කරගෙන ජීවත් වුණා. සියලුම දේ සිතා බලා කටයුතු කරන්න කාලයක් තිබුණා. මත් වතුර වැනි දුරාචාරවල නියැළෙන්න, එහෙම නැතිනම් ගෙදර දොරේ වැඩ කර ගන්න ඒ දින යොදාගත්තේ නැහැ.
එහෙම නැතිනම් විනෝද ගමනක්, නෑදෑ, හිතවතුන් හමුවෙන දවසක්වත් නෙවෙයි.
එදා අපේ රටේ කිසිවකු එම දිනය එවන් කටයුතු සඳහා යොදාගත්තේ නැහැ.
ආගමික කටයුතු සඳහාම පමණයි එම දිනය යොදා ගත්තෙ. අප මාසෙකට දින 26 ක් පමණ ශරීරය වෙහෙසා වැඩ කරනවා. ඉතිරි දවස් 4 ආගමික වැඩ සඳහා යොදාගෙන මනස සංවර්ධනයට යොදා ගත්තා. එමෙන්ම එදින ශරීරයට යම් විවේකයක් ලබා දෙන්න එම දිනය යොදා ගත්තා.
අපේ රට නැවත වරක් යහපත් සමාජයක් කරා යාමට උත්සාහ දරනවා නම් හතර පෝය ආගමික වැඩ කටයුතු සඳහා පමණක්ම යොදාගත යුතු වනවා.
අප අපේ බෞද්ධ වැඩ කටයුතු සඳහා බෞද්ධ ප්‍රතිපදාවක් යොදාගෙන, බෞද්ධ ප්‍රතිපත්තියක් ඇති කරගත යුතු වෙනවා. අප ගසක් කපනකොට පවා කැලය ගැන සොයා බලනවා. වර්තමානයේ විද්‍යාඥයන් එදා අපේ තිබූ ඥානය ගැන සතුට පළ කරනවා. මෙවැනි කරුණු ගැනයි අප අවධානය යොමු කළයුතු වන්නේ. එහෙයින් කරන්න පුළුවන් පැත්ත ගැන පසුව සිතා බලා හතර පෝයට සීල සමාදාන වැඩසටහන් ක්‍රියාත්මක කරන්න විහාරස්ථාන කටයුතු කළයුතු වෙනවා.අපේ බෞද්ධ අනන්‍යතාව හෙළිකර යුතු වනවා.
පෝයටත් සතියේ පොළ විවෘත කරනවා නම්, පෝයටත් ව්‍යාපාර කටයුතු කරනවා නම් එහි ඇති ආගමික පසුබිම මොකක්ද?
සතර පෝය බෞද්ධයින්ගේ ආගමික දිනය වශයෙන්ම අප වෙන් කර ගතයුතු වන්නේ ඒ නිසයි.
සාකච්ඡා කළේ: තාරක වික්‍රමසේකර
No comments:
Post a Comment